zondag 10 juni 2012

Leesverslag 'Indische Tantes'

Titel: Indische Tantes
Schrijfster: Yvonne Keuls
Aantal pagina’s: 61
ISBN: 90 263 1715 8
Samenvatting
Indische Tantes vertelt kleine stukjes levensloop van vijf oude, Indische rotten: Tante Toetie, Tante Mekkie, Tante Dé, Tante Bé en Tante Bel. Vanuit de ogen van de schrijfster zelf loopt men mee tijdens de laatste, bewogen weken van de vijf Tantetjes, waarin ze per hoofdstuk een nieuwe gebeurtenis verteld.
Ruzie over placemats, ziekenhuisbezoeken, sterfte van dierbaren en het vullen van gaatjes: alles wordt beschreven en verteld vanuit de ogen van Yvonne Keuls. Regelmatig komt men in deze beschrijvingen ook bekende plekken van het mooie Den Haag tegen.
 In het laatste hoofdstuk plaatst zij zichzelf op de voorgrond: ze gaat terug naar haar geboorteland India, om daar haar dromen te ontmoeten. Als ze die eenmaal is tegengekomen, kan ze ook weer met een gerust hart vertrekken.
Verwachting
Ik had bij het pakken van dit boek geen al te hoge verwachtingen: het boek telt immers maar 60 bladzijden en beschrijft enkel het leven van vijf oude dametjes. De voorkant van het boek is niet al te spetterend en ook de achterflap wist mij niet enthousiast te maken of te overtuigen van het plezier dat het lezen met zich mee zou brengen.
Daarnaast is de schrijfster Yvonne Keuls mij niet bekend, wat het ook weer lastiger maakte om warm te draaien voor dit dunne boekje.
Al met al was het met mijn verwachtingen dus redelijk slecht gesteld.
Motieven
1) Liefde:
in het boek wordt men zo ongeveer elke bladzijde bestookt met een hoog gehalte aan liefde: liefde van de Indische Atjehstrijders voor elkaar, liefde van Yvonne Keuls voor haar dierbare dames en liefde voor de grote stad Den Haag.
2) Verbazing: verbazing loopt als een rode leidraad door het hele verhaal heen: de Indische Tantes zijn in hun veertiger jaren naar Nederland geëmigreerd, maar zijn nog steeds niet volkomen ingeburgerd. Zo wordt er een heel hoofdstuk gewijd aan het kopen van een placemat, waar de nodige ruzie om ontstaat. Telkens weer vallen de monden van de oude dames open, wanneer zij weer iets stoms uit de Nederlandse cultuur ontdekken.
3) Dood: dit motief valt moeilijk te omzeilen, in een boek over 5 dames in hun tachtigste levensjaren. Veel dierbaren vallen tijdens het boek weg en ook één van de hoofdpersonen moet het al vroegtijdig ontgelden. De dood is overal op de loer, vooral als er sprake is van 5 verbeten tantes.
4) De Indische keuken: dit motief valt te omschrijven als ietwat opmerkelijk. Toch valt dit heerlijke gebeuren onder een motief uit het verhaal. De Indische Tantes konden niet veel meenemen uit hun geliefde India, behalve hun geliefde voedsel. In voor –en tegenspoed trekken de dames van alles tevoorschijn: tijdens ziekenbezoeken neemt men vele rantangs (etensdragers) mee, de dokter wordt bestookt met zelfgemaakte saté en zelfs tijdens een begrafenis kunnen de dames het niet laten om even bij de Albert Heijn te stoppen, voor wat ketjap, sherry, sambal en blikken peren op sap.
Thema
De algemene gedachte van ‘Indische Tantes’ was al in het eerste hoofdstuk duidelijk: het verlangen terug te keren naar Indonesië. De dames kunnen maar niet wennen aan de Hollandse gewoonten en de domheid van de Nederlanders. Tijdens elk hoofdstuk komt de Indische keuken naar voren en haalt men gedachten aan het goede oude Indonesië naar voren.
Beoordeling
Schrijfstijl:
Yvonne Keuls heeft mij weten te boeien door haar simpele schrijfstijl. Ze heeft zich met haar vocabulaire niet hoeven uit te sloven en wist het simpel te houden met haar korte, vlotte hoofdstukken. Haar verhaal bestaat uit een afwisseling van gedachten, beschrijvingen en gebeurtenissen en dit maken het tot één, organisch geheel. Vaak worden beschrijvingen echter langdradig en vervelend om te lezen, maar ook dit weet de schrijfster in te perken: al haar waarnemingen zorgen ervoor dat de lezer zich goed kan inleven in de situatie.
Citaat: ‘Maar om dat alles heen stond nog steeds de witte muur. Op verschillende plaatsen half afgebrokkeld, maar bij de grote boom, waar vroeger het zitje had gestaan, nog volledig intact. Oog in oog met mijn witte muur…’ (Hoofdstuk ‘De steen geworden droom’, bladzijde 60.)
Inhoud:
Qua personages wist Yvonne Keuls mij te interesseren. Ze schreef over 5 geëmigreerde tantetjes die zich moesten zien te redden in het drukke Den Haag. Dit wist zij uitstekend te doen en ze wist hun strubbelingen zeer goed te weergeven, wat het zeer interessant maakte om te lezen.
Het gekozen vertelperspectief kwam ook zeer goed tot zijn recht: door het verhaal vanuit haar eigen ogen te beschrijven, creëert ze een objectieve sfeer waarin ze soms zeer goed haar verbazing over deze typische personages weet weer te geven.
Eindoordeel‘Indische Tantes’ van Yvonne Keuls was een plezierig boek om te lezen. Ze weet een organisch gehele te creëren door vanuit haar eigen ogen te vertellen, alhoewel ze de denkwijze van de emigranten goed blijft verwoorden. De lezer wordt meerdere malen aangenaam verrast door de ietwat vreemde acties van de tantes wat voor een aangename portie aan humor zorgt. De uiteindelijke doorslag is toch wel het feit dat Keuls een verrassend leuk boek weet te maken van enkel dagelijkse beschrijvingen en problemen, waar wij normaliter helemaal niet bij stil staan.
Citaat: ‘Vrijdag kan zij niet komen ja, dan komt de loodgieter voor de swaanhals, zo vervelend, de swaanhals verstopt, misschien wel kapot, moet ik een nieuwe kopen..’ (Hoofdstuk ‘Magnetiseus’, bladzijde 20).
Aan het begin van dit verslag meldde ik dat ik amper verwachtingen had van dit boek. Het boek wist mij toch positief te verrassen en liet mij de naam Yvonne Keuls onthouden. Concluderend kan ik dus wel stellen dat dit dunne boekje toch een plezier was om te lezen, zeker wanneer men in tijdnood zit en als de wiedeweerga een leesverslag moet posten.












Tobias Wouters