maandag 31 oktober 2011

Recensie 'De Kroongetuige'

Titel: De Kroongetuige
Auteur: Maarten ’t Hart
Uitgever: De Arbeiderspers
ISBN: 90 295 2022 1
Aantal pagina’s: 212
Prijs: vanaf 8 euro

Deze misdaadroman is een creatie van de alom bekende Maarten ’t Hart. ’t Hart bereikte, na al een paar boeken te hebben geschreven, een doorbraak in 1978 met het later verfilmde succes Een vlucht regenwulpen. Hierna publiceerde hij nog vele boeken en de teller staat inmiddels op 41. De Kroongetuige verscheen in 1983 en bestaat uit één grote mengelmoes van misdaad, huwelijk, biologie, filosofie, feminisme en klassieke muziek. Naast het schrijven had meneer ’t Hart ook het handje van optreden in vrouwenkleren. Zo baarde hij veel opzien door op het Boekenbal van 1991 uit de kast te komen als travestiet. Hierna trad hij nog vaker op als ‘Maartje’, waar hij in 2000 mee stopte.
Samenvatting
Thomas Kuyper is een wetenschappelijk hoofdmedewerker in een Medisch Biologisch Laboratorium te Leiden. Ten tijde van zijn teleurstellende huwelijk ontmoet hij Jenny Fortuyn, waar hij meteen verliefd op wordt. Nadat Jenny hem na een kroegentocht de bons geeft midden in de nacht, blijkt zij de volgende dag spoorloos verdwenen te zijn. Aangezien Thomas de laatste was die met haar omging wordt hij aangewezen als hoofdverdachte. Ondanks al zijn ontkenningen wordt hij in voorlopige hechtenis genomen in afwachting tot zijn proces. Ondertussen gaat Leonie, zijn vrouw, op eigen onderzoek uit met de hoop dat Thomas inderdaad onschuldig is.
Veel achtergrond
Met veel achtergrond bedoel ik de rijkdom aan informatie die ’t Hart met ons deelt in zijn boek. Zo komt zijn achtergrond als gedragsbioloog sterk naar voren in de hoofdpersoon: Thomas is een medewerker in een Medisch Biologisch Laboratorium die op dat moment bezig is met een studie naar kannibalisme (= bepaald gedrag) onder ratten. Daarnaast is bekend dat voor Maarten ’t Hart klassieke muziek ‘de enige muziek is die bestaat’. Thomas en Leonie houden allebei van klassieke muziek en dan met name van Robert Schumann en Guiseppe Verdi. Er komen geregeld concerten van beiden naar boven in verschillende passages. 
Regelmatig wordt ook de Duitse filosoof Nietzsche aangehaald. Zo wordt deze filosoof in de meest ongewone situaties geciteerd waarmee naar voren komt dat we in het boek met een zeer intellectuele hoofdpersoon te maken hebben (die verzonnen is door een zeer intellectuele schrijver).
Onduidelijke titel
Nadat ik het boek had dichtgeklapt omdat het uit was, begreep ik nog steeds niet waarom ’t Hart in vredesnaam voor de titel ‘De Kroongetuige’ heeft gekozen. Het was voor mij namelijk niet duidelijk wie nou precies deze kroongetuige is. Zo wordt de oude man die tegenover het laboratorium woont tijdens de rechtszaak betiteld als Kroongetuige in de zaak tegen dhr. Kuyper. Echter, de informatie die deze man verschafte bleek helemaal niet kloppend te zijn en uiteindelijk bleek dat de man niets van waarde medegedeeld had. 
Op internet tieren de suggesties voor een mogelijke titelverklaring ook welig: zo is een kind in een huwelijk volgens Nietzsche de ongewenste kroongetuige, en denkt Leonie gedurende het hele boek de kroongetuige te zijn omdat zij denkt te weten waar het lijk van Jenny is en wat er precies is gebeurd.
Vanwege deze drie mogelijkheden vind ik de titel jammerlijk gekozen. Ik hou van duidelijkheid in een verhaal en daarom vind ik de titelkeuze niet genoeg overwogen, alhoewel het plot, de titel buiten beschouwing latend, niet moeilijk te begrijpen is.

Abrupte afronding
Een ander minpunt aan dit boek vind ik het abrupte einde. Ik zal men niet gaan verklappen wát de precieze uitkomst van het verhaal is, maar het lijkt erop alsof ’t Hart na 200 bladzijden geschreven te hebben, opeens geen zin meer had om nog door te gaan en daarom een einde verzon dat maximaal 10 bladzijden beslaat. Hij doet voorkomen alsof van de een op de andere bladzijde opeens alles duidelijk is en blijkbaar al de betrokkenen opeens wakker werden geschud en tot een oplossing kwamen. 
Zo beschrijft hij in minder dan 10 bladzijden hoe Jenny is verdwenen en wat er die nacht allemaal is gebeurd. Een beetje detective weet zijn verhaal naar mijn idee in een spannende ontknoping te verduidelijken of langzaam naar het slot toe te werken. ’t Hart gebruikte geen van deze methoden, maar een mengeling daarvan: de ontknoping was weliswaar plots, maar niet op de goede manier. Na de donderklap volgde een ellenlange, saaie passage waarna de bliksemflits pas toesloeg. Zo verdeelde hij de ontknoping in tweeën wat het tot een lang en saai geheel maakte.
Al met al vond ik De Kroongetuige een matig boek zonder veel afwisseling en een slordige afronding. Inhoudelijk was het zeker een goed verhaal, maar de schrijver geeft mij het idee dat de zin om te schrijven even over was, waardoor het werk amateuristisch te noemen is. Ik wil dit zeker geen aanrader noemen.
Tobias Wouters

4 opmerkingen:

  1. Ik vind over het algemeen dat je een goed verslag hebt geschreven. Je hebt een duidelijke mening over het boek en geeft die goed weer. Het is ook erg leuk dat je groepen alinea's die over een ander deelonderwerp gaan een titel naar jouw keuze toebedeelt, dat zie ik niet vaak terug bij anderen, noch mijzelf, terwijl dat toch een leuk effect geeft tijdens het lezen.
    Er is echter ook wel een aantal punten waar ik de mogelijkheid tot verbetering in zie. Zo lopen de zinnen niet altijd even lekker, vergeet je hier en daar een komma'tje en begint jou samenvatting net zo abrupt als jij vindt dat het boek eindigt. Toen ik namelijk de tweede alinea begon te lezen, dacht ik in de eerste helft ervan dat je nog bezig was met de levensbeschrijving van de schrijver, maar toen ik me bedacht dat dat helemaal niet mogelijk was, besefte ik pas dat je al was begonnen met de samenvatting.
    Ik besef wel dat de foutjes die je maakt van het type zijn die een schrijver in zijn eigen stuk niet kan terugvinden tijdens het nalezen van het stuk. Jij weet dat jou samenvatting daar begint, dus kun jij nooit het gevoel hebben dat ik op dat moment had. Dit is ook bij de andere mindere punten het geval, dus ik wil je daar ook zeker niet op afrekenen.
    Ik vind dit een enigszins typerende zin voor je verslag: "Na de donderklap volgde een ellenlange, saaie passage waarna de bliksemflits pas toesloeg." De woorden zijn namelijk erg mooi gekozen, maar het loopt net niet helemaal lekker.
    Al met al vind ik dat je je mening erg goed weergeeft en beargumenteert. Dit is je sterkste punt in dit verslag en tevens de noodzakelijkste eigenschap voor een recensie.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. De recensie ziet er netjes uit, je hebt goed verteld wat je minder er aan vindt en waarom. Maar zoals Mark al zei, begint je samenvatting uit het niets. Verder ziet het er prima uit.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Deze reactie is verwijderd door een blogbeheerder.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Beste, Ik heb voor school de opdracht gekregen ook een boek te lezen, ik heb dan "de kroongetuige" gelezen net zoals u. De hierboven gegeven commentaar over uw inleiding die volgens hun uit het niets begint vind ik onterecht. U begint eerst over de verteller te vertellen waardoor u het toch volgens mij voldoende inleid. Voor de rest ben ik het wel eens met hun je geeft goed je standpunt weer. Met taal ben ik zelf ook niet super dus daar kan ik niet echt een goed oordeel over vellen. Ik deel uw mening ook van dat het niet altijd even tof was om te lezen en het einde was ook redelijk vreemd afgelopen. Maar voor de rest vond ik het ook nog een redelijk boek.

    BeantwoordenVerwijderen